środa, 26 czerwca 2013

Błonnik

Już wspominałam o błonniku, a teraz chciałabym temat trochę więcej rozwinąć. Błonnik długo uważano za substancję balastową, czyli niepotrzebny składnik żywności. Ciałami balastowymi nazywamy te składniki naszego pożywienia, których nasz organizm nie trawi, nie mogą być wchłonięte z jelit do krwi. Ciała balastowe mające znaczenie w żywieniu występują tylko w roślinach.
Błonnik, czyli włókno pokarmowe jest składnikiem roślinnych błon komórkowych. Odróżniamy dwa rodzaje błonnika: rozpuszczalny w wodzie i nierozpuszczalny.
Rozpuszczalny błonnik to pektyny. Są one składnikiemroślinnych ścianek komórkowych. Pektyny pęcznieją w jelicie cienkim, tworząc żelową galaretkę. Daje to uczucie sytości. Potrafią one zasysać z jelita szkodliwe substancje, a nawet bakterie, otaczać je i powodować wydalenie wraz ze stolcem. Pektyny spowalniają ruch jelit, są rozkładane dopiero w jelicie grubym. Pektyny występują obficie w owocach miąższowych (jabłka, gruszki, brzoskwinie, morele) i cytrusach, ale szczególnie dużo jest ich w niektórych owocach jagodowych. Białe i czerwone porzeczki zawierają też dużo pektyn. Pektyny są również w liściach, łodygach, korzeniach i warzywach korzeniowych.
Drugi rodzaj błonnika, ten nierozpuszczalny - to celuloza i ligniny. Nie maja one zdolności do pęcznienia i dlatego określane są mianem wypełniaczy. Celuloza i ligniny przyspieszają ruchy jelit, wędrują przez przewód pokarmowy w niezmienionej formie, nie są trawione ani przyswajane przez organizm. Stanowią one podstawowy budulec zdrewniałych części roślin. Znależć je można w warzywach kapustnych i korzeniowych, ziarnach zbóż, orzechach, otrębach, figach, malinach, ananasach, pomidorach, skórce owoców, szparagach, łupinach fasoli.
Obecnie wiadomo, że błonnik ma szereg zalet, między innymi:
  1. Oczyszcza organizm z toksyn, ubocznych produktów przemiany materii i niektórych metali ciężkich. Wymiata je z organizmu. Usuwa też niestrawione resztki pokarmu.
  2. Zapobiega zaparciom, pobudza gruczoły trawienne, zmusza przewód pokarmowy do pracy, usprawnia ruch jelit, a to ułatwia wypróżnianie, co zmniejsza ryzyko powstawania hemoroidów.
  3. Pomaga w odchudzaniu poprzez zmniejszenie łaknienia i nie dostarczania kalorii. Błonnik wchłania wodę, zwiększa swą objętość wypełniając żołądek i dłużej czujemy się syci.
  4. Chroni serce zapobiegając odkładaniu się cholesterolu w ścianach tętnic. Reguluje gospodarkę tłuszczową w organizmie: wiąże on kwasy tłuszczowe i cholesterol. Chroni więc przed miażdżycą.
  5. Zmniejsza ryzyko cukrzycy. Dzięki błonnikowi żołądek wolniej się opróżnia, do jelita i do krwi dostają się mniejsze porcje glukozy z pożywienia, we krwi krąży mniej cukru, zmniejsza się wydzielanie insuliny przez trzustkę.
  6. Zapobiega niektórym nowotworom. Błonnik usuwa z organizmu substancje rakotwórcze, wspiera rozwój korzystnej flory bakteryjnej w jelicie grubym. Błonnik ma zdolność do wiązania innych substancji, wiąże on również rakotwórcze produkty przemiany materii i w ten sposób unieszkodliwia je.

wtorek, 11 czerwca 2013

Potrawy z cebuli

Sałatka z cebuli i jabłka

  • 30 dag cebuli
  • sól, cukier
  • pół szklanki mleka
  • jabłko
  • sok z cytryny
  • 2 łyżki oleju
  • pół łyżeczki musztardy
  • szczypta zmielonego kminku
  1. Obrać cebulę i pokroić w ósemki.
  2. Włożyć do niewielkiej ilości wrzącej wody z mlekiem, osolonej z dodatkiem łyżeczki cukru.
  3. Gotować bez przykrycia tylko tyle, aby cebula trochę zmiękła.
  4. Odcedzić, wystudzić.
  5. Olej wymieszać z sokiem cytrynowym i musztardą, dodać szczyptę zmielonego kminku.
  6. Sosem tym oblać sałatkę i na końcu wymieszać ze startym na grubej tarce jabłkiem.
  7. Można posypać zieleniną, startym drobno żółtym serem.
  8. Podawać jako dodatek do kanapek.

Cebula po grecku

  • 40 dag cebuli
  • pół szklanki wody
  • pół szklanki białego wina
  • 3 łyżki oleju
  • sól
  • łyżeczka cukru
  • łyżka soku cytrynowego
  • kilka ziarenek pieprzu
  • szczypta mielonego pieprzu
  • zielona pietruszka świeża lub suszona
  1. Cebule obrać, pokroić w ósemki (jeśli małe cebulki to w całości).
  2. Zagotować wodę z winem, solą, cukrem, ziarnkami pieprzu, olejem.
  3. Włożyć pokrojone cebule, gotować ok. 15 minut pod przykryciem.
  4. Wystudzić, skropić sokiem cytrynowym, posypać zmielonym pieprzem i zieleniną.

Cebula nadziewana ryżem i grzybami

  • 10-12 cebul
  • 4 dag suszonych grzybów
  • 3/4 szklanki ryżu
  • jajko
  • 1,5 szklanki wody
  • 6 dag tłuszczu
  • sól, pieprz, kminek
  • szklanka śmietany
  • łyżka mąki
  • 4 dag startego żółtego sera
  1. Suszone umyte grzyby namoczyć na 20 minut w 1,5 szklanki przegotowanej, letniej wody.
  2. Ugotować, odcedzić i bardzo drobno posiekać.
  3. Wywar podprawić śmietaną z mąką, przyprawić do smaku, odstawić.
  4. Ryż ugotować na sypko dodając do nigo 1/3 część przewidzianego tłuszczu.
  5. Cebule obrać, skroić wierzchołki, wydrążyć ze środka pozostawiając tylko koszyczki o grubości ok. 1 cm.
  6. Do ugotowanego ryżu dodać posiekane grzyby, garść drobno pokrojonej i podsmażonej w tłuszczu cebuli z wydrążonych środków, jajko, przyprawić do smaku i masę starannie wymieszać.
  7. Napełnić masą wydrążone cebule, ułożyć je w naczyniu żaroodpornym posmarowanym tłuszczem, wstawić do piekarnika na 20 minut.
  8. Następnie polać gęstym sosem grzybowym, posypać tarty serem i powtórnie wstawić do piekarnika, aż ser się zrumieni na wierzchu.
  9. Podać jako gorącą przystawkę z bułką lub z dodatkiem ziemniaków i surówki z kapusty jako drugie danie.

Faszerowana cebula

  • 4 duże cebule
  • 15 dag kaszy kuskus
  • 5 dag żółtego sera
  • 5 dag rokpola
  • jajko
  • 3 łyżki oleju
  • po pół łyżeczki kurkumy, mielonej kolendry i kminku
  • sól, pieprz
  1. Kuskus zalać wrzącą lekko osoloną wodą i odstawić na 10 minut.
  2. Cebulę obrać, opłukać, ściąć w 2/3 wysokości i wydrążyć.
  3. Dusić na oleju (pod przykryciem) aż nabiorą złocistego koloru.
  4. Podsmażyć posiekany miąższ cebuli, dodać kurkumę, kolendrę i kminek.
  5. Wymieszać z kuskusem, startym rokpolem, jajkiem, doprawić solą i pieprzem.
  6. Nałożyć do cebul.
  7. Posypać startym serem
  8. Piec 20 minut w temperaturze 200 stopni.

wtorek, 4 czerwca 2013

Zupy cebulowe

Zupa cebulowa to znany przysmak francuski. Oto kilka przepisów na różne zupy cebulowe:

I.


  • 1/2 kg cebuli
  • 2 łyżki oliwy z oliwek
  • 1/3 szklanki białego wina
  • sól, pieprz
  • kromki bułki
  • masło
  • utarty żółty ser
  1. Cebulę posiekać drobno i lekko poddusić na oliwie, aż uzyska jasnozłoty kolor.
  2. Zalać bulionem (może być z kostki) i gotować na wolnym ogniu minimum przez 30 minut.
  3. Przyprawić do smaku solą, pieprzem i wlać wino.
  4. Rozlać zupę do żaroodpornych miseczek i położyć na wierzchu każdej porcji plasterek bułki przysmażony na maśle.
  5. Posypać grzanki serem i wstawić do piekarnika.
  6. Kiedy powstanie na wierzchu rumiana skorupka, podawać.



II.

  • 75 dag cebuli
  • 2 pietruszki
  • 1 por
  • 1 łyżka masła
  • 1/2 szklanki śmietany
  • 1-2 żółtka
  • sól
  1. Obrane i umyte warzywa pokroić i lekko poddusić z dodatkiem masła.
  2. Gdy zmiękną i nabiorą charakterystycznego zapachu, zalać wrzącą wodą, osolić, ugotować.
  3. Następnie przetrzeć przez sito lub zmiksować.
  4. Przetartą zupę zaciągnąć żółtkami wymieszanymi ze śmietaną.
  5. Przyprawić do smaku solą.
  6. Podawać z grankami z razowego chleba lub z łazankami z naleśników.

III.

  • 8 średnich cebul
  • 1 łyżka masła
  • trochę mąki
  • 1 l rosołu z kostki
  • 1/8 l białego wytrawnego wina
  • sól, pieprz, kminek
  • 8 kromek białego chleba lub bułki
  • ząbek czosnku
  • tarty żółty ser
  1. Cebule obrać, pokroić w cienkie plasterki.
  2. W garnku żeliwnym rozpuścić łyżkę masła, dodać cebulę i usmażyć na jasnozłoty kolor.
  3. Oprószyć mąką i jeszcze chwilę posmażyć, po czym zalać rosołem z kostki i białym winem.
  4. Gotować na ogniu 5 minut, dodać soli, pieprzu i kminku.
  5. Kromki chleba lub bułki opiec z obydwu stron, natrzeć mocno czosnkiem, ułożyć na blasze, posypać tartym serem i zapiec w piekarniku.
  6. Gorącą zupę przelać do filiżanek i podać z grzankami.